Voorwoord
In dit digitaal magazine vindt u een terugblik op het lustrumevent ’10 jaar Staat van het mkb’ op 13 november 2024. Voor het Nederlands Comité voor Ondernemerschap is nog eens duidelijk geworden dat de versterking van de productiviteit van het mkb hoog op de agenda hoort van zowel overheden als ondernemers. Wij leveren graag een bijdrage aan ‘doorbraken’ om het verdienvermogen van de motor van onze economie te bevorderen. En we roepen ook u op om mee te doen. Hebt u suggesties? Laat het weten en mail naar ncvo@minezk.nl!
Jacques van den Broek, voorzitter Nederlands Comité voor Ondernemerschap
Inhoud
Comité overhandigt Jaarbericht
In het bijzijn van Comitélid Hare Majesteit Koningin Máxima is het Jaarbericht ‘Staat van het mkb 2024 - Perspectief op productiviteit’ op 13 november 2024 overhandigd aan minister Dirk Beljaarts van Economische Zaken en Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland. De minister stuurt het jaarbericht naar de Tweede Kamer. Het tweede lustrum ’10 jaar Staat van het mkb’ is gevierd bij Priva, het bedrijf onder leiding van Meiny Prins, een van de leden van het Comité voor Ondernemerschap.
Staat van het mkb 2024 - Perspectief op productiviteit:
Versterking economie vraagt om doorbraken
“Voor onze economie en ons verdienvermogen hebben we dóórbraken nodig, zowel gedurfde keuzes van het kabinet als meer vernieuwingskracht van het mkb zelf”. Dat zei Jacques van den Broek, voorzitter van het Nederlands Comité voor Ondernemerschap bij de presentatie van het nieuwe Jaarbericht ‘Staat van het mkb 2024’. “We zijn productief, maar niet productief genoeg. Andere economieën lopen ons voorbij. Dat gaat al jaren sluipenderwijs. Ik roep het kabinet op om haast te maken, en ondernemers om niet af te wachten.”
Uit het tiende jaarbericht, onder de titel ‘Perspectief op productiviteit’, blijkt de urgentie om het verdienvermogen van het mkb te versterken: de cijfers spreken, experts delen hun inzichten en ondernemers vertellen vanuit de praktijk van de werkvloer. Het inzicht dat het met de productiviteit van onze economie niet de goede kant op gaat, wordt inmiddels breed gedeeld. Dit is een Europees probleem, zo hield Mario Draghi ons onlangs voor, en dus ook een Nederlands probleem. Het kabinet werkt inmiddels aan een zogeheten ‘productiviteitsagenda’.
Tien keer Jaarbericht
Het grote punt is dat er wat moet gebeuren. Dat vraagt om ingrijpende, ook politieke keuzes. We zijn een open economie, de vergrijzing neemt snel toe en we zitten ook nog eens midden in grote transities. Het Comité dringt erop aan om nu snel te schakelen richting een helder langetermijnplan. We moeten van analyses naar acties, van zowel overheden als ondernemers. Het mkb is de motor van onze economie. Het Comité heeft berekend dat, als het Nederlandse mkb zich vernieuwt naar het voorbeeld van hoogproductieve bedrijven, er een potentieel van 65 miljard euro is aan te boren.
Voorstellen voor actie
In het jaarbericht doet het Comité voorstellen om de productiviteit te versterken: door de toegang tot financiering, de werking van de arbeidsmarkt en de dienstverlening voor het mkb te verbeteren. Comité-voorzitter Van den Broek verwacht ook veel van ondernemers zelf. Zij moeten niet alleen de ambitie maar ook de (management)vaardigheden hebben om een bedrijf te leiden en te laten groeien. Verder moeten ze bereid zijn om elkaar te helpen in ecosystemen van grote en kleine bedrijven, van koplopers en mkb-peloton. Ondernemers moeten ook zelf aan de bak om het potentieel op de krappe arbeidsmarkt te benutten.
Terecht bindt het kabinet de strijd aan met regeldruk, maar ook daarbij staat als een paal boven water dat ondernemers zelf iets hebben te doen, aldus Van den Broek. “De regeldruk zal alleen lichter kunnen worden als overheden ruimte bieden én ondernemers de verantwoordelijkheid voelen en nemen om te voldoen aan maatschappelijke eisen op het gebied van bijvoorbeeld verduurzaming, circulariteit en goed werkgeverschap. Een OndernemersPact, een van de ideeën van het kabinet, biedt de kans om hierover samen afspraken te maken.
Lees hier het tiende jaarbericht.
We zijn productief, maar niet productief genoeg. Andere economieën lopen ons voorbij. En dat vereist actie. Aldus de boodschap van het Nederlands Comité voor Ondernemerschap, opgetekend in het Jaarbericht van 2024, getiteld ‘Perspectief op productiviteit’. Wat zijn de reacties op deze waarschuwing? En wie is er nu aan zet?
Dirk Beljaarts, minister van Economische Zaken:
‘Aan de slag met de productiviteitsagenda’
“Productiviteit is bepalend voor de concurrentiekracht van onze economie. En voor ons hoge niveau van welvaart. Bedrijven werken daar keihard voor! We doen het goed, maar andere landen doen het beter. Zij lopen ons voorbij. Daar moeten we echt wat aan doen. Door te vernieuwen of te digitaliseren kunnen zowel het mkb als het grootbedrijf productiever worden. Het Nederlands Comité voor Ondernemerschap trekt terecht aan de bel. Op het lustrumevent over de ‘Staat van het mkb’ heb ik veel inspiratie opgedaan. Samen met de bedrijfssectoren gaan we aan de slag met een productiviteitsagenda. Het mkb moet zich kunnen optrekken aan hoogproductieve, innovatieve bedrijven. Startups moeten kunnen opbloeien. En de overheid, die is er om al die ondernemers de ruimte te geven.”
Jacco Vonhof, voorzitter MKB-Nederland:
‘Het is allemaal veel te complex nu’
“We maken ons al langere tijd zorgen over de lage productiviteitsgroei. In combinatie met de sterk gestegen kosten, zoals voor lonen en energie, zet die het rendement in vrijwel alle mkb-sectoren onder druk. Het is daarom logisch dat we de investeringen zien dalen. Ondernemers wíllen investeren, maar kunnen dat vaak niet. In ons land is bijna alles schaars geworden. We hebben een krappe arbeidsmarkt, schaarse ruimte, óók op het elektriciteitsnet waardoor bedrijven bijvoorbeeld niet van het gas af kunnen. Het gevolg is: hoge prijzen en een beperkte beschikbaarheid van dit soort ‘productiemiddelen’. Dat vraagt heel veel van ondernemers. Wat ondernemers nodig hebben is vertrouwen, voorspelbaar overheidsbeleid en vereenvoudiging van wet- en regelgeving. Want het is allemaal veel te complex nu.”
Kim Putters, voorzitter Sociaal Economische Raad (SER):
‘Leven Lang Ontwikkelen serieus gaan nemen’
“Stabiel beleid en een duidelijke stip op de horizon, dat is wat we nodig hebben. Want digitalisering en verduurzaming gaan grote consequenties hebben. Dat vereist constante innovatie en helderheid over hoe we een Leven Lang Ontwikkelen (LLO) gaan vormgeven. Dat doen we namelijk nog niet goed in ons land. Overal zijn potjes met geld voor en het is allemaal heel ingewikkeld geregeld. Er is geen goede infrastructuur. We hebben op dit onderwerp meer regie nodig. Van de overheid, in samenwerking met private partijen. Maar ook hbo- en mbo-instellingen hebben hier een verantwoordelijkheid. Want leren stopt niet zodra iemand de opleiding verlaat. We moeten het leuk gaan vinden om nieuwe vaardigheden en technieken te blijven leren. En dat hoeft echt niet alleen in de schoolbanken; dat kan ook on the job.”
Pieter Hasekamp, directeur Centraal Planbureau (CPB):
‘Minder pamperen, meer bedrijvendynamiek’
“Sinds 1950 zijn we gemiddeld vijf keer zo rijk geworden vanwege productiviteitsstijgingen. Maar de afgelopen decennia zien we die stijging afvlakken, naar 0,5 procent per jaar. Dat vraagt uiteraard om investeringen, in onderwijs, scholing en innovatie. Maar ook om een betere beschikbaarheid van financiering, zodat startups kunnen doorgroeien. Wellicht moeten we dat op grotere schaal gaan organiseren, via een Europese kapitaalmarkt. Ook zullen we de bedrijvendynamiek moeten bevorderen. En accepteren dat ondernemingen die het goed doen soms groeien ten koste van bedrijven die het minder goed doen. Wat mij betreft dus minder pamperen, minder inzetten op die kostbare en misschien wel niet zo goed werkende maakwerkafspraken met industrieën en juist meer geld beschikbaar stellen voor nieuwe innovatieve bedrijven en technologieën waar toekomst in zit."
Judith Duveen, Algemeen directeur UWV werkbedrijf:
‘Investeren in vernieuwing van de arbeidsmarkt hard nodig’
“De komende jaren gaan we met de gemeente en andere partners werkcentra opzetten – één plek per regio waar werkzoekenden en werkgevers elkaar kunnen vinden en met alle vragen over werk terecht kunnen. De tijd dringt, maar we moeten geduldig blijven. Er is niet één snelle oplossing. Het mkb heeft dringend arbeidskrachten nodig, maar dit zijn geen ‘kaarten uit een bak’; het zijn mensen met unieke verhalen, talenten en trots. Dat vraagt om gezamenlijke investeringen. Diverse groepen werkzoekenden hebben begeleiding, scholing en kansen nodig. Werkgevers kunnen dat niet alleen; we moeten samen werk toegankelijk maken. Dit vereist een inspanning van iedereen, ook van het mkb. De werkcentra gaan ons hierbij helpen. Met een samenhangend pakket aan maatregelen en de bestaande voorzieningen kunnen we dan echte doorbraken realiseren."
Nienke Dijkstra, directeur mkb, startups en scale-ups bij TNO
‘Minder focus op mkb-peloton, meer op koplopers’
“Zo’n tachtig procent van de mkb-bedrijven behoort tot het peloton. Zij hebben de innovaties van koplopers nodig, maar zullen deze niet zelf ontwikkelen. Wel implementeren. Ik ben het daarom eens met het idee dat we meer naar de koplopers moeten gaan kijken en minder naar het mkb-peloton. Daarbij wil ik meteen ook aangeven dat innovatie geen sprint is, maar een marathon. Dat vraagt om urgentie bij ondernemers: zij moeten daar zin in hebben. De vraag is: hoe kunnen we dat voor ondernemers makkelijker maken? En laten we dan de waarde van continuïteit niet onderschatten. Niet steeds stoppen na een aantal jaar waardoor we weer overnieuw moeten beginnen. In plaats daarvan: behouden en verlengen wat werkt.”
Ook twee jonge ondernemers, Jardo Stammeshaus en Florentine Ouborg gaven na de presentatie van het Jaarbericht hun reactie op het rapport. Lees hun reactie op de pagina 'Dit ga ik doen...'
Wat is productiviteit?
13 ondernemers over productiviteit
Hoe kijken ondernemers naar het vraagstuk van productiviteit? In het jaarbericht geven dertien ondernemers hun visie op dit onderwerp. Te beginnen met een ondernemende robotica-professor in Delft en twee jonge startup-ondernemers. Vervolgens is het woord aan tien andere ondernemers uit de negen vorige jaarberichten van het Comité
David Abbink, robotica-hoogleraar TU Delft en winnaar van de NWO Stevinpremie, vertelt over zijn FRAIM-methode ‘The future of work’. Even snel een aantal technologische innovaties ontwikkelen om zo de arbeidsproductiviteit te verhogen en acute personeelsproblemen op te lossen? Procesinnovatie en de toepassing van nieuwe technologische mogelijkheden, zoals robots en AI, is geen quick fix, stelt hij. "Daar heb je zomaar tien jaar voor nodig."
Akhilesh Goveas, CEO van tech-startup SpectX en FD Talent 2024, geeft een mooie inkijk in hoe hij met een flinke dosis ambitie en eigenwijzigheid zijn bedrijf is gestart. Hij vertelt over zijn motivatie, de flexibele maar wel resultaatgerichte werkmentaliteit en zijn openheid om kennis te delen. “Mensen autonoom, veilig en zinvol werk laten doen, ondersteund door robotica: dat is de toekomst.”
Anastasia Kuskova, eigenaar van startup-bedrijf Sirius, vindt het cruciaal om jong buitenlands talent in Nederland aan te trekken. Want zij brengen een mentaliteit van hard werken mee. Dat is hard nodig om andere landen in hun tempo van productiviteit bij te houden. Bovendien - en dat is eigen aan de aanstormende generatie ondernemers - wil zij impact maken met oog voor planetaire grenzen. Anastasia is niet onopgemerkt gebleven; ze is FD Talent 2024 en winnaar van de Impact Award voor Women.
Lees hier deze drie ondernemersverhalen.
In de afgelopen tien jaar heeft het Comité ondernemers ontmoet of laten interviewen voor een jaarbericht. Het heeft tien ondernemers uitgenodigd om dat voor deze editie nogmaals te doen, nu over het vraagstuk van arbeidsproductiviteit. Hoe gaan zij daar mee om? Waar zien zij kansen?
Christien Lycklama à Nijeholt, Hoekstra BV logistieke dienstverlening:
“Door in te zetten op digitalisering en Artificial Intelligence (AI) leggen we de puzzel die we iedere dag moeten maken steeds slimmer. Data science wordt steeds belangrijker en AI helpt ons om de benodigde ruimte in onze trucks te berekenen waardoor we minder lege kilometers rijden.”
Harold Vulink, Regionaal Centrum voor Technologie (RCT):
“De overheid kan het mkb op meerdere manieren helpen. Naast minder regeldruk denk ik aan belastingverlaging voor bedrijven die AI inzetten. Ik pleit er ook voor om voortaan subsidie te geven op de uitkomst van investeringen in plaats van op de investeringen zelf.”
Luc Ploum, A. Ploem & ZN, installatietechniek:
“Hoe geweldig zou het zijn als we straks robots kunnen inzetten op moeilijk toegankelijke plekken, zoals kruipruimtes, of op gevaarlijke locaties, zoals daken? Installatiewerk zal altijd mensenwerk blijven, maar AI kan onze monteurs ondersteunen in hun werk. Zo kunnen we de productiviteit verhogen."
Lees hier alle 10 ondernemersverhalen.
“Ministerie, pak de regie. Zorg dat de goede dingen worden uitgerold.” Dat stelt Jacques van den Broek, voorzitter van het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Wat zijn die goede dingen? En wat moet er komende jaren gebeuren als antwoord op het probleem van de afnemende productiviteit? Wat zien we dan terug aan het einde van deze kabinetsperiode? Een paar stippen op de horizon.
Een beter functionerende regionale arbeidsmarkt
Jacques van den Broek: “Elke ondernemer met vragen over nieuw personeel, bijvoorbeeld met betrekking tot trainen en opleiden, vindt in 2027 een antwoord in de regio. Door het delen van data - publiek en privaat - ontstaat per regio een beeld van wie er werkt, welke arbeidskrachten nodig zijn en welke opleidingen vereist zijn. Ook wordt zichtbaar welke groeisectoren ondersteuning nodig hebben.”
Sneller en beter antwoord voor ondernemers
Diederik Laman Trip: “Als je vanuit de ondernemer kijkt naar de publieke dienstverlening kom je in een doolhof terecht. Na een paar keer inloggen stop je met het vinden van een antwoord op je vraag. Dankzij een eenduidig beleid en een betere samenwerking tussen de loketten van de KvK, UWV, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, MKB Nederland en de brancheorganisaties, gemeenten enzovoorts krijgen ondernemers sneller en effectiever hulp.”
De meeste ondernemers weten wat ze kunnen doen voor productiviteitsverbetering
Jacques van den Broek: “Door het vertrouwen en advies van de overheid en van ondernemersorganisaties hebben ambitieuze ondernemers persoonlijk leiderschap ontwikkeld, wat hen op het juiste spoor heeft gezet om te komen tot productiviteitsverbetering binnen hun bedrijf.”
Het mkb durft weer te investeren
Diederik Laman Trip: “Veel kleine ondernemers durven de stappen weer te zetten die bij hun ambities passen. Zij kunnen immers rekenen op een betrouwbaar, stabiel en voorspelbaar overheidsbeleid.”
Op zoek naar doorbraken
Hoe krijgen we de productiviteit weer in de lift? Zo’n tachtig ondernemers, vertegenwoordigers van brancheorganisaties en kennisinstellingen, bestuurders, en leden van het Nederlands Comité voor Ondernemerschap gingen tijdens een korte werkconferentie aan de slag om ‘doorbraken’ te definiëren. Een aantal suggesties uitgelicht.
- Er zijn teveel aanbieders van antwoorden op vragen van ondernemers. We moeten dit publiek regelen en niet via allerlei adviseurs die betaald worden via subsidies.
- Er is sprake van complexe wet- en regelgeving. Als we met elkaar afspreken wát we willen bereiken en niet hóe we dat willen doen, kunnen we die regelgeving versimpelen.
- Er komt een financierings-gids, één online platform waar ondernemers hun vraag kunnen stellen en antwoord krijgen. Crux is dat financiers ook verplicht zijn door te verwijzen naar de meest geschikte financier.
- De overheid is inderdaad aan zet maar ook commerciële dienstverleners en adviseurs kunnen helpen om de antwoorden op vragen van ondernemers toegankelijker te maken.
- We zoeken naar controle, vertrouwen en regie. Op lange termijn zijn ook stabiliteit en regulering belangrijk.
- Als we Nederland meer dynamisch willen maken en het innovatieve karakter van onze economie willen bevorderen, dan zullen we het makkelijker moeten maken voor ondernemers om aan talent te komen, maar ook om er weer vanaf te komen. Als we de arbeidsmarkt dynamisch maken volgt het kapitaal vanzelf.
- Innovatie is belangrijk, maar wel met gebruikmaking van de experts en medewerkers op de werkvloer: zij moeten immers met die innovaties werken.
- Het is belangrijk om de kopgroep te etaleren, want daarmee nemen we ook het peloton mee. Verschillende partijen doen dat al, maar de overheid moet dat ook meer gaan doen. - Want we zijn trots op ondernemerschap, trots op innovatie, trots op wat we met elkaar bewerkstelligen.
Wat nemen deelnemers aan het werksymposium ’10 jaar Staat van het mkb' na afloop mee naar huis? Welke boodschap blijft hangen? En wat gaan zij daar vanaf morgen aan doen?
Marlies van Wijhe, CEO Kon. Van Wijhe Verf en voorzitter FBNed:
‘Meer richten op grotere bedrijven en koplopers’
“Ik was vandaag aangenaam verrast dat minister Beljaarts van EZK zei dat zijn ministerie er voor de ondernemers is en niet andersom. Dat heb ik in het verleden wel eens anders ervaren. Daar gaan we hem aan houden. Verder deel ik de opvatting dat we ons qua productiviteit meer op grotere bedrijven en koplopers moeten gaan richten. Maar bovenal ben ik het eens met Jacco Vonhof van MKB Nederland als hij zegt dat het allemaal simpeler en eenvoudiger moet. Want ondernemers raken in de veelheid van wetten en regelgeving de lol in het ondernemen kwijt. Er komt steeds meer bij. Ik ben echt niet tegen wet- en regelgeving. Maar laten we wel met elkaar scherp blijven op wat echt nodig is en waar we vanaf kunnen.”
Laurens van Vliet, NL2025:
‘Samen bouwen aan infrastructuur’
“Ik ben er na vandaag nog meer van overtuigd dat het om samenwerking gaat. We hebben allemaal een stukje van de puzzel in handen: het ministerie van EZ, het Comité, ondernemers, branche-organisaties, kennisinstellingen. Samen hebben we een infrastructuur te bouwen om kennis, innovatie en expertise naar het mkb te brengen. De beste manier is – zo weten we uit ervaring – om personen aan elkaar te koppelen: dat de ene ondernemer leert van de andere. Ofwel: door koplopers te koppelen aan bedrijven uit het peloton. Bij NLgroeit wordt dat ook wel ‘mentoring’ genoemd. Ik denk dat we met alle partijen die een stuk van de puzzel hebben, eerst een gezamenlijk programma moeten ontwikkelen over AI, digitalisering en verduurzaming. En dat we daarna de infrastructuur van NLgroeit moeten gaan gebruiken om deze transities te versnellen.”
Jardo Stammeshaus, oprichter Liion power:
'Benut het perspectief van jongeren voor lange termijn waardecreatie'
Een leven lang leren is belangrijk voor ondernemers. Nog belangrijker is met de tijd mee te gaan. Een ChatGPT- of AI-cursus voor medewerkers kan een sleutel zijn tot meer productiviteit. Maar meegaan met de tijd betekent ook verjonging. Jongeren, opgegroeid in een wereld vol technologie, kijken fundamenteel anders naar de wereld en richten zich van nature op lange termijn oplossingen, omdat zij de gevolgen van beslissingen in hun eigen leven zullen ondervinden. Met een gemiddelde leeftijd van 61 jaar onder bijv. nieuwe toezichthouders in Nederland is een betere balans tussen generaties essentieel. Door de denkwijze van jongeren te benutten, creëer je niet alleen toekomstbestendige waarde, maar blijf je ook relevant in de razendsnelle technologische ontwikkelingen. Betrek jongeren actief bij je organisatie en benut hun unieke perspectief voor een duurzame toekomst.
Florentine Ouborg, eigenaar van Princess Traveller, Bourgini, KOQI en Princess Sportsgear:
‘Meer werken moet méér lonen’
“De krappe arbeidsmarkt moet een boost krijgen, bijvoorbeeld doordat méér werken ook daadwerkelijk méér loont en de kinderopvang betaalbaarder wordt. Als ondernemer loop ik nu nog te vaak aan tegen ingewikkelde en dure constructies voor verlofregelingen en kinderopvang. Daar ligt een taak voor de overheid. Ondernemers verdienen een omgeving waarin ondernemen eenvoudiger wordt gemaakt; bijvoorbeeld door minder regeldruk. Dat betekent niet dat we onze verantwoordelijkheid willen ontlopen. We hebben zelf de verantwoordelijk om te investeren in het gebruik van slimme technologieën om makkelijker en efficiënter te werken. Ook moeten we gezamenlijk inzetten op duurzaamheid en innovatie!”
Rinke Zonneveld, CEO Invest-NL:
‘Financiering toegankelijker maken’
“Europa staat op een keerpunt: de concurrentie met Amerika en Azië wordt steeds intensiever. Als we onze toekomst willen verzekeren, moeten we inzetten op innovatie en slimmer werken met minder mensen. Het maatschappelijke draagvlak voor goedkope arbeidsmigratie neemt af, terwijl we processen die nu nog door mensen worden uitgevoerd, kunnen automatiseren. Het is voor middelgrote bedrijven moeilijk om financiering hiervoor te vinden, terwijl startups en scale-ups vaak makkelijker toegang hebben tot kapitaal. We moeten dat breder trekken. En dan kijk ik als investeerder ook naar mezelf: onze focus ligt te veel bij de top. Net als de dienstverlening is de financiering in Nederland versnipperd. Kleinere bedrijven die willen echt willen vernieuwen, moeten makkelijker toegang krijgen tot financiering.”
Het lustrumevent ’10 jaar Staat van het mkb’ van het Nederlands Comité voor Ondernemerschap vond plaats in de Priva Campus in De Lier.
Bij de start van het event vertelde Meiny Prins, CEO van Priva en tevens Comitélid, over haar bedrijf. Voorafgaand aan het event leidde ze de andere Comitéleden, minister Dirk Beljaarts, Jacco Vonhof van MKB-Nederland, de Zuid-Hollandse gedeputeerde Meindert Kolk en burgemeester van Westland Bouke Arends rond in de exporuimte, het zogeheten GrowthLab, en in de productieafdeling.
Energiebesparing
Priva is een hightech producent van klimaatbeheersing, gespecialiseerd in slimme gebouwautomatisering, tuinbouwtechnologie en indoor growing. Het is een familiebedrijf, internationaal actief in meer dan 100 landen, met 18 vestigingen wereldwijd en heeft ruim 550 mensen in dienst, waarvan zo’n 450 in Nederland. Met de hightech systemen zijn tientallen procenten winst te behalen in de energiebesparing in gebouwen.
Gesproken over arbeidsproductiviteit: Priva is ook druk bezig met AI, zo vertelde Meiny Prins. Ze vindt kennisdeling enorm belangrijk: grote bedrijven en kleinere, die elkaar inspireren en verder helpen. De Priva Campus fungeert als hoofdkantoor, maar is ook zo gebouwd om die kennisuitwisseling mogelijk te maken.
Dank voor de gastvrijheid, Meiny!
Het Nederlands Comité voor Ondernemerschap zet zich in voor duurzame groei van het midden- en kleinbedrijf in Nederland. Het Comité is ingesteld door het ministerie van Economische Zaken en bestaat, naast voorzitter Jacques van den Broek, uit Hare Majesteit Koningin Máxima, Barbara Baarsma, Eva Beekman, Meiny Prins en Diederik Laman Trip.
Het Comité is de opvolger van de Raad voor Microfinanciering. Deze raad werd in 2007 ingesteld en gaf de aanzet voor de oprichting van Qredits, die mkb-ondernemers helpt die bij reguliere banken niet in aanmerking komen voor krediet. Inmiddels richten de activiteiten van het Comité zich op ondernemerschap in brede zin: toegang tot financiering, toegang tot talent, ondersteuning van het mkb en versterking van de productiviteit.
Sinds 2015 worden, in samenwerking met het CBS, cijfers en data over het mkb gepubliceerd op www.staatvanhetmkb.nl; het Comité geeft daarbij een Jaarbericht ‘Staat van het mkb’ uit, met duiding en adviezen. In 2020 verscheen tijdens de coronacrisis het ‘Herstel- en groeiplan mkb’. In 2022 publiceerde het Comité het advies ‘Dienstbare Dienstverlening’, wat heeft geleid tot de Actieagenda ‘mkb-dienstverlening 2024-2026’.
Colofon
Dit digitale magazine is een uitgave van: Nederlands Comité voor Ondernemerschap
Secretariaat Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, Directie Ondernemingsklimaat, Prinses Beatrixlaan 15, 2595 AK Den Haag (Zilveren Toren 8e etage)
Teksten en video
Patty Zoet, Saskia Ridder, René Lamers, Jos van Duinen, Walter van Polanen, Eric Went (On the Spot) i.s.m. Chris Sol
Fotografie
Henriëtte Guest, Wiebe Kiestra, Barbra Verbij, Edwin Weers, Julia Janssen, Robin Utrecht, Pim Rusch
Vormgeving en techniek
Loek Weijts
Het Nederlands Comité voor Ondernemerschap is actief op LinkedIn
Alle jaarberichten vindt u op www.staatvanhetmkb.nl
23 november 2024