In de afgelopen anderhalf jaar heeft het communicatievak zich extra bewezen als cruciale factor in organisaties en in de samenleving. Het gaf richting in onzekere tijden, zorgde voor binding en was de brug naar noodzakelijke gedragsverandering. Het is nu het moment om te zorgen dat de ontwikkeling van het vak zich doorzet en we de volgende stap voorwaarts zetten.
Welke lessen nemen we mee uit de afgelopen periode? Wat wordt er nu en morgen van onze professie gevraagd? Hoe kun je als professional van waarde zijn? Welke keuzes moeten we maken? Hoe pakken we die nieuwe uitdagingen aan? Wat moet er gebeuren om het team en onszelf in positie te brengen?
Deze vragen én antwoorden kwamen aan bod tijdens die het CommunicatieCongres 2022.
In drie swipezines blikt een mediateam van On the Spot op hoofdlijnen terug op dit evenement. Met pakkende quotes van keynotes, reacties van deelnemers en prikkelende tips van deskundigen om morgen direct ‘voorwaarts’ te gaan.
Veel leesplezier
De volgende twee edities verschijnen op 31 mei en 7 juni
'Elkaar niet verliezen'
“Het is belangrijk de eenheid te bewaren binnen de afdeling communicatie, met alle verschillende rollen die er zijn. Een woordvoerder richt zich op externe communicatie, die kan nieuws ‘inkoppen’ waar een bestuurder blij mee is. Maar je moet elkaar binnen de afdeling niet verliezen, anders kan er polarisatie ontstaan. In tijden van crisiscommunicatie is dat makkelijker. Maar dat proactieve vasthouden, dat is de uitdaging. Het moet eigenlijk altijd crisis zijn.”
'Dichter bij elkaar komen'
“Als je zelf het nieuws brengt, ook al is dat slecht nieuws, vindt de pers het niet zo interessant. We doen ons best om het eerlijke en transparante verhaal te vertellen. Maar journalisten willen die rel. Pers en communicatie kunnen dichter bij elkaar komen, om processen beter te duiden, terwijl journalisten nog steeds de kritische vragen blijven stellen.”
De tip van Andy
“Breng het nieuws, ook slecht nieuws, zeker op je eigen kanalen.”
Andy is Coördinator Woordvoering en adviseur van CEO John Voppen bij ProRail. In 2020 werd hij door Logeion uitgeroepen tot CommunicatieTalent vanwege zijn vernieuwende aanpak van woordvoering waarbij hij in eerste instantie uitgaat van proactieve en transparante communicatie via de eigen online (corporate) kanalen in rustige tijden, maar vooral ook tijdens crisissituaties.
Keynote: Niek van de Andel
'De enige constante uitdaging is verandering'
Niek doet niets anders dan metaforen en verhalen vertellen: over verandering, verbinding, bloopers en rare situaties op de werkvloer, in de trein en tijdens de lunch. Over oprecht aandacht geven, lachen en over huilen. Want geluk zit niet in je benen, maar in de omgang met de bezoeker en jouw collega.
Nog geen kwart van de pr- en communicatieprofessionals communiceert regelmatig en bewust objectief vanuit hun organisatie. Dat blijkt uit onderzoek van Markteffect. Volgens Arnold Vonk van ANP Business loont dit. “De meeste consumenten zijn ‘klaar’ met holle teksten.”
Volgens Arnold is de merkassociatie positief wanneer je niet te veel over jezelf praat. En het is niet ingewikkeld om op deze manier te communiceren, vindt hij. “Citeer bronnen en gebruik geen ik, jij of u”, raadt hij aan.
Aantrekkelijke werkgever
Door nieuwswaardig en objectief te communiceren laat je zien dat je meedenkt over een oplossing voor de vraagstukken van nu, geef je invulling aan je missie en visie op je site en word je een aantrekkelijke werkgever.
De tip van Arnold:
“Je kunt ook externe bronnen aan het woord laten. Doordat anderen het verhaal vertellen creëer je een soort objectiviteit.”
Arnold Vonk is mediaspecialist bij ANP Business - het nieuwe zakelijke label van het Algemeen Nederlands Persbureau. Arnold heeft veel ervaring met zowel de journalistieke wereld als de wereld van de communicatieprofessional. Hij helpt zowel profit- als non profitorganisaties met inhoudelijke kennis zodat zij zich kunnen profileren als serieuze bron voor media.
Vanuit farmaciebedrijf MSD zou de vestiging in Oss worden verzelfstandigd en naar de beurs worden gebracht. Maar die spin off had nog geen naam. Het communicatieteam van Judith Zuijderhout bemoeide zich met de naamgeving en lobbyde intern bij MSD Nederland. “We zaten op productniveau, maar waren in een klap een geloofwaardige gesprekspartner voor de top van het bedrijf.”
Judith maakte zich er sterk voor dat het de naam Organon zou worden. “Tot het farmaceutisch bedrijf in Oss in 2009 werd overgenomen door MSD heette het Organon. Het was op farmaceutisch gebied de trots van Nederland. Dat die naam verdween vonden veel stakeholders jammer.”
Lef hebben
De terugkeer van de oude naam was een succes. De les die Judith nu trekt? Judith: “Als goede communicatieprofessional moet je het lef hebben om mee te praten over zaken waar je niet over gaat: prijsbeleid, hr-beleid of strategie. Daar heb je een grote broek voor nodig.”
De tip van Judith
“Bepaal als communicatieteam waar je heen wilt. Maak vervolgens voor intern een stakeholdersmap, waarin staat wie jou begrijpt en wie daar moeite mee hebben. En zet tegenstanders soms op het podium.”
Judith Zuijderhoudt is Director Policy, Communication & Population Health bij MSD Nederland. MSD is het grootste geneesmiddelenbedrijf van Nederland met meer dan 4500 medewerkers in Haarlem, Oss, de Bilt en Boxmeer. Bij MSD is zij verantwoordelijk voor alle interne en externe communicatie – van reputatiemanagement en branding tot employee engagement, belangenbehartiging en stakeholder engagement.
Verschillen insluiten
We zijn allemaal divers op een bepaald vlak. Soms zie je het, soms zit het vanbinnen. Inclusie gaat over hoe we verschillen insluiten.
Meer creativiteit en innovatie
Er zijn veel redenen om te streven naar een divers team en diversere communicatie. Werken met diverse teams zorgt voor meer creativiteit en innovatie en leidt tot meer winst. Maar het zorgt ook voor loyalere medewerkers, minder ziekteverzuim en minder conflicten. Als je jouw team diverser maakt, word je beter.
Vertraag
"96 procent van de beslissingen wordt genomen op basis van gevoel. Je kiest wat je kent. Mijn advies: vertraag. Vraag je af: wie wil ik? Wie is aanvullend op mijn team?”
De tip van Bouchra
“Ga alleen met inclusiviteit aan de slag als je het echt wilt. Heb je er moeite mee, spreek het dan uit. Maar ga respectvol met elkaar om.”
Bouchra Talidi is leiderschapscoach, trainer en directeur van het organisatieadviesbureau Inclusioncy. Vanuit haar bedrijf begeleidt ze organisaties zodat diversiteit en inclusie een tweede natuur wordt. Bouchra en haar team helpen organisaties om zelf hun weg te vinden in onze snel veranderende samenleving. Ze werkte als manager diversiteit en inclusie bij verschillende ministeries, de politie en KRO-NCRV. Momenteel vervult ze die rol vanuit haar bedrijf bij de gemeente Arnhem. Het volgende inzicht kenmerkt Bouchra’s manier van werken en leven: “We Rise by lifting Others”.
Dit vond ik van 'Voorwaarts'
Wat vonden deelnemers van ‘Voorwaarts’? Welke spreker is hen bijgebleven? En wat nemen zij daarvan mee naar huis?
Ted Hoogkamer, manager mediarelaties bij Weber Shandwick:
‘Nog veel slagen te maken’
“Het verhaal van Bouchra over diversiteit en inclusie vond ik inspirerend. Altijd goed dat intersectionaliteit aan een groter publiek wordt uitgelegd. Ik vond het wel enigszins schrijnend dat een witte man van pakweg vijftig dan na afloop zijn vraag begon met: ‘Daar gaan we weer; moet dit nou?’. Als je ziet hoeveel marketing- en communicatieafdelingen divers zijn samengesteld, dan zijn er nog veel slagen te maken en blijft dit nodig.”
Marten Venema, communicatieadviseur gemeente Heerde:
‘Wat als je minder goed nieuws hebt?’
“Mij blijft het verhaal bij van Judith Zuijderhoudt, over MSD en Organon. Het positieve verhaal van Organon is natuurlijk een mooi voorbeeld. Maar waar ik benieuwd naar ben, is wat je dan doet als je minder goed nieuws hebt? Mijn idee is: breng dat actief en eerlijk naar buiten. Maar bij een beursgenoteerd bedrijf zal dat vast ingewikkelder zijn.”
Freek Hordijk, accountmanager bij MonAlyse:
‘Luchtig, met humor’
“Ik heb het verhaal van Andy Wiemer, coordinator woordvoering bij ProRail met veel plezier beluisterd. Andy is direct, dat ben ik zelf ook. Van hem leer ik luchtig te zijn. En ik neem graag ook iets van zijn humor mee.”
Wij zijn On the Spot
Dit verslag in de vorm van een swipezine wordt u aangeboden door een mediateam van On the Spot.
On the Spot is een samenwerkingsverband van 24 zelfstandige communicatieprofessionals. In wisselende samenstellingen doen wij in mediateams ‘op maat’ verslag van evenementen en congressen in de publieke sector.
Aan dit swipezine werkten mee:
Coördinatie en eindredactie: Eric Went
Teksten: Astrid Kromhout, Robin Ouwerkerk en René Lamers
Fotografie: Edwin Weers
Video: Bas Schollaard
Techniek en vormgeving: Loek Weijts