De sociale netwerkeconomie in beeld
Afscheidsgedicht
Als er iemand een congres in woord (op rijm!) weet te vangen, is het sneldichteres Dominique Engers wel. Hoe beleefde zij de dag?
Broodjes, sap, salades, een warm soepje in een glas
En er werd al genetwerkt voordat er gegeten was.
Veel mannen in pakken, het was ook vandaag weer prijs:
Veel blauw, maar verder overwegend vijftig tinten grijs.
Onze dagvoorzitter vroeg zich hardop af hier, wie
Een warm gevoel kreeg bij sociale netwerkeconomie?
Zijn naam was Ruben Maes, voor wie dat allemaal nog niet wisten.
De SER discussie bleek gevolgd door een kritische journaliste.
Een directeur SW-bedrijf mocht ook nog reageren
En toen kwam Job Cohen zich op dit podium presenteren.
Hij maakte melding van Wesley, Sander, Marc en Emily en Chris
Zij wilden een zinvolle bijdrage leveren, en daarmee was niks mis.
Een inductieve arbeidsmarkt, detacheren was het streven
Gemeentes, niet meer twijfelen, maar doe het gewoon even.
Geen ouwe schoenen weggooien, als je nog geen nieuwe had
Beschut werk moet beschikbaar zijn, Cohen benadrukte dat.
Iedereen moest volwaardig aan de samenleving mee kunnen doen
“Het gevoel van urgentie, hoe zit ’t daarmee?” Vroeg Ruben toen.
Wetten en praktische bezwaren, stonden die tussen droom en daad?
Wat konden we decentraal doen? Daarover werd nog kort gepraat.
“Iedereen heeft wel iemand in zijn omgeving”, werd door Job gemeld
“Die moeilijk aan het werk komt, en dat wordt mij dan verteld.”
Tijd voor een nadere kennismaking met ons vrolijk vijftal, toen
Wesley bleek bij Slot Loevestein veel nuttig werk te doen.
Hij werkte in het groen, en hij stond helemaal te stralen:
“Lekker met m’n hoofd in de wind om m’n certificaat te halen.”
Toen zagen we Marc, afgestudeerd en daarnaast blind
Het bleek dat je als blinde niet zo makkelijk werk vindt.
Marc ging als vrijwilliger in Venlo aan de slag
En toen zagen we Emily, mooi meisje, lieve lach.
Emily was sociaal en stipt, had wel moeite met leren
Maar schoonmaken vond ze leuk, daar wou ze zich graag op oriënteren.
Chris was 38 en hij had ADHD
Op zijn shirt stond underdog, dat hielp ook al niet mee.
Als Chris er was, dan was ie er, maar hij was er ook vaak niet
En toen Sander, een echt mensen-mens, die voor zichzelf best kansen ziet.
Sander wil vooruit, hij heeft een droom, dat is in orde
En Sander moet daarbij gewoon geholpen worden.
Annemieke Robeek toen, die hooggehakt voor ons verscheen
Ik dacht, Bomans indachtig: Ach, had ik maar een zo’n been.
Annemieke speelde drie rollen, dat wou eigenlijk zeggen dat
Annemieke niet één, maar maar liefst drie banen had.
Daar kon zij niks aan doen, en ze zou vast geweldig wezen
Maar hoe oneerlijk het verdeeld was, was hier nu toch wel bewezen.
“Het Ser-rapport was even slikken”, meldde Annemieke, “voor mij
Want zoveel gemeentes dragen niet hun steentje bij.”
Netwerkend werken in ecosystemen, Annemieke meldde de klas
Dat inclusie uw ultieme opgave is en was.
Van macht naar kracht, en Annemieke vertelde ook nog dat
U in een hoek gedrukt was, en stakeholders nodig had.
Netwerkstrategieën, netwerkend leiderschap praktiseren
En ego’s waren uit, stond Annemieke te beweren.
Naast mij staat trouwens Daniël, een grote steun voor mij
Hij heeft een droom, maar zet zijn ego graag voor mij opzij.
Als ie er is, dan is ie er, maar vaak is ie er niet
En als ie er dan is, speelt ie altijd dit ene lied.
Werk en activiteiten, voor wie werken wil en kan
Annemieke zag mogelijkheden, daar vertelde zij hier van.
Stadspodium Amsterdam, daar vond iedereen werk van z’n gading
Een culturele festivallocatie met maatschappelijke lading.
Annemiekes conclusie was even klip en klaar als naar:
Ze was enorm teleurgesteld in de gemiddelde ambtenaar.
Die deden hun corebusiness niet, en dat was echt te gek
Maar, had zij van Job geleerd, ze bleef wel altijd in gesprek.
Achterin de zaal klonk plotseling een hard geluid
Viel iemand van z’n stoel? Een aanslag? Ik was er niet uit.
Was er iemand gewond geraakt? ’t Rumoer weer snel verstomd
Je hoopt niet dat iemand z’n nek breekt en nooit meer aan het werk komt.
Voor we naar de twee rondes deelsessies konden gaan
Bood Ruben ter adoptie de vijf billboards hier toen aan.
De 99 van …, daar kwam ik eerst kort even terecht
Waarom Apple zo populair was, werd door Kim Schumacher uitgelegd.
Een kopje koffie met een boodschap, want we lazen, Why, How, What?
En het was duidelijk dat Kim veel touwtjes strak in handen had.
“Harry, spring effe op de brommer”, zei ze tot haar directeur
Ze bracht verbindingen tot stand en opende zo menig deur.
Ik ging een zaaltje verder, de zaal waar Albert Jan Kruiter zat
Die blijkbaar twee dochters met een hechtingsstoornis had.
“Legitimeren Maatwerk”, zag ik op het scherm staan
Chris stond in de hoek, hoorde alles onbewogen aan.
“Geld, daar begin ik steeds over”, vertelde Kruiter aan de zaal
“Want geld is iets, dat begrijpen we tenminste allemaal.”
Right to challenge, Albert Jan gaf een voorbeeld dat overduidelijk maakte
Dat alles geld kostte, en dat ’t systeem in z’n voegen kraakte.
De adoptievader van Marc stelde nog net op tijd een vraag
Want hij zat, zo bleek, toch erg met Marc in z’n maag.
“Tweeënhalf miljoen mensen”, werd door Albert Jan uiteengezet
“Hebben ernstig moeite met digitaal internet.”
Als Marc snel te duur werd, stond Albert Jan toen te beweren
Was dat een incentive voor de gemeente om nog sneller te leren.
Ik haastte mij op weg, terwijl ik dat even in liet dalen
Om voor de tweede ronde snel een drankje nog te halen.
Sanders adoptiemoeder, zij vertederde mij spontaan
Was, samen met Sander, naar het damestoilet gegaan.
Ondernemen vanuit de bijstand, daar ging zij nu met Sander heen
En ik, oprecht nieuwsgierig, volgde hen allebei meteen.
Sociale coöperaties, we hoorden prachtige verhalen
Over geïnspireerd aan ’t werk, en hoe je prijzen te bepalen.
Doen wat je leuk vind, meedoen, en daardoor betaald goed bezig blijven
Dat dat fijn is, kan ikzelf van harte onderschrijven.
Scharrelondernemerschap, de blauwe paraplu
Amersfoortse sociale ondernemers stonden trots en blij voor u.
Marc, in de linkerhoek, stond erbij en keek ernaar
Maar ik kon het aan hem zien, hij had hier duidelijk oren naar.
Ook hier ging het over geld, weer de moraal van het verhaal
Een betaalde baan voor iedereen, vraagt iets van ons allemaal.
Om half vier was Heleen heel blij, dat was vooral omdat
Ruben haar telefoon gelukkig weer gevonden had.
Alles wat u altijd al van Bernard Wientjes had willen weten
We mochten even overleggen en met onze buren daten.
Ik dacht, ik zou weleens willen weten, maar misschien heb ik het mis
Of het klopt dat Wientjes minstens 10 kilo afgevallen is?
Had Wientjes ergens spijt van? Van Ruben werd sussend gehoord:
“Laten wij ons daarbij beperken tot het sociaal akkoord.”
Wat deed Wientjes zelf aan inclusie? Nog een vraag
Wientjes kwam naar voren en hij beantwoorden ons graag.
Ofschoon Wientjes alle vragen heel goed had gehoord
Ging ie toch beginnen met zijn visie op ’t sociaal akkoord.
Maar eerst een slokje water, met een droge mond was ’t slecht oreren
Waarna ie op zijn gemak begon te praten over nivelleren.
Wientjes die vertelde over het sociaal akkoord
Dat was haast rond voor het regeerakkoord, zo werd van hem gehoord.
Drie paragrafen in ’t regeerakkoord die totaal onhaalbaar waren
En Rutte onderhandelde zelf, stond Wientjes te verklaren.
Een kabinet dat al vier jaar zit, dat was geen slechte score
“Dat heeft rust in het land gebracht”, kregen wij van Wientjes te horen.
“Hoe meer dames in raden hoe beter”, gaf toen Wientjes te verstaan
Maar niet door quotering, daar had ie een bloedhekel aan.
We hingen aan Wientjes’ lippen, dat gold voor de hele klas
Ik vermoedde dat iedereen zijn eigen vraag vergeten was.
Uiteindelijk begon Wientjes toch over de SW
Marc, Sander, Wesley, Emily en Chris, luisterden mee.
“De zestiger jaren”, deelde Wientjes eerlijk mede
“Voor sommige heel kort, maar voor mij ontzettend lang geleden.”
Daar dacht ik even over na, en constateerde toen meteen:
De jaren zestig zijn precies even lang geleden voor iedereen.
Job Cohen liep weg, werd ie gebeld? Of was ie ’t zat?
Wientjes sprak over job coaches, en waar ie allemaal spijt van had.
De gemeentes hebben het moeilijk, Wientjes deed hier kond daarvan
Dat zij niet bij het overleg waren, dat was daar debet an.
Sociaal ondernemen was het duurzaam ondernemen van nu
“Het kost tijd, maar heeft de toekomst” vertelde Wientjes mij en u.
Toen sloeg Ruben hem tenslotte toch met wat vragen om de oren
Over zijn werk voor KPMG kreeg Wientjes dikwijls iets te horen.
De universiteit moest ondernemender, leerden wij
En accountants met een afstand tot de arbeidsmarkt zaten er haast niet bij.
Paul sprak over autisten, die na twee jaar moesten wijken
Omdat het kadaster de zaak te rigide zat te bekijken.
Wientjes gaf het eerlijk toe: er waren fouten gemaakt
En daar werden Pauls autisten hier overduidelijk door geraakt.
“Schrijf mij een brief”, zei Wientjes, “wat mooi, een brief”, zei Ruben toen
Maar Paul was blij en hij beloofde dat ie dat zou doen.
“Leve het poldermodel”, jubelde Wientjes tot besluit
En toen nodigde Ruben alle peters en meters uit.
Intussen liep de zaal half leeg, het was wel duidelijk dat
Niet iedereen in Wesley, Marc, Sander, Emily en Chris veel interesse had.
Wesley werd een baan aangeboden, een echte, heuse job
En het was geen bedreiging, maar meneer zei: “Ik zoek hem op!”
Wesley liep met zijn bladblazer blij door slot Loevestein
Maar misschien kon ie verkleed als ridder ook heel dienstbaar zijn?
Met Marc was, het gezellig werd ons opgewekt verteld
Maar het ging òver hem,niet mèt hem, werd door zijn petemoei gemeld.
Marc werkte nu bij Kersten, een warm bad, en hij was blij
En niet de blinde helpt de lamme, nee, het oog van het bedrijf bleek hij.
Emily, die was bij het toilet achtergelaten
Een echt praktijkschoolmeisje, had haar meter in de gaten.
Emily moest naar Groningen, werd door mevrouw uiteengezet
Een leuke meid, ze trok haar neus niet op voor een toilet.
Een mooie conclusie, en dus begreep ik niet echt dat
Haar petemoei haar niet naar ’t toilet meegenomen had.
Chris had heel goed geluisterd, en ook echt de hele tijd
Als Chris er was, dan was ie er, vanmiddag waren we hem niet kwijt.
Job Cohen, die was er maar of ie er nu nog is?
Job Cohen, bedacht ik, heeft toch ook iets weg van Chris.
Sander werd nog behandeld, bij Prinsheerlijk werkte hij
Maar van de Achterhoek naar Waalwijk, dat was niet bepaald dichtbij.
Sander was lekker bezig, en zijn droom leefde nog altijd
En toen was het gelukkig voor de borrel bijna tijd.
Al kwam ik eerst nog even deze middag hier verslaan.
Als wij er zijn dan zijn we er, daar doe je weinig aan.
Het was een mooie dag, maar hij is haast achter de rug
Heleen die is het blijst, die heeft haar telefoon weer terug.
Dat Wientjes brieven schrijft is iets wat ik beslist herken
Want mijn hele beroepspraktijk drijft op papier en pen.
Ik heb enorm genoten, echt, mijn dag kan niet meer stuk
Dat u iedereen een baan gunt is mij nu wel duidelijk.
Iedereen heeft recht aan ’t werk te komen en te blijven
Met een voorzitter die “Job” heet zult u dat wel onderschrijven.
Ik lever altijd maatwerk, met elk gedicht, en ieder lied
En daar betaalt men voor, maar ik vraag heus de hoofdprijs niet.
Ik doe nog twee coupletten, en dat moet het einde zijn
Want Emily, Sander, Wesley, Marc en Chris, die willen wijn.
Ik hoop dat u het prettig vond dat ik hier voor u stond
En ook dat u mijn bijdrage voldoende zinvol vond.
Zelf vind ik het altijd zinvol dat mijn gedichten altijd rijmen
Want als het een keer niet rijmt, huren ze gelijk Nico Dijkshoorn in.
Ik kan nog uren doorgaan, maar ik heb het wel in de gaten
Ego’s die zijn uit, dus zal ik het hier maar bij laten.
Wat Heleen gaat twitteren? We hebben geen idee
Maar we zaten hier gezellig, en we zaten hier oké.
Dominique Engers, Amersfoort, 16 juni 2016