Reflecteren en bouwen
Afgelopen december is de Werkagenda Verdere Integratie op de Arbeidsmarkt (VIA) gelanceerd, als gezamenlijke inzet van 22 partners voor meer gelijke kansen op de arbeidsmarkt. De uitvoering van de werkagenda is inmiddels in volle gang.
De werkconferentie Doen Wat Werkt!, op 19 mei 2022, was een mooi moment om met elkaar te reflecteren en verder te bouwen: wat gaat er goed, welke uitdagingen komen we tegen en wat heeft iedereen nodig om een blijvende bijdrage te kunnen leveren aan de ambities?
In dit swipezine treft u de hoogtepunten van deze werkconferentie.
De Werkagenda VIA zet in op drie thema’s waarop de afgelopen jaren inzichten zijn vergaard.
Sponsor van dit thema is Raymond Puts, directeur van werkgeversvereniging AWVN.
1. Meer (culturele) diversiteit op het werk
Mensen met een migratieachtergrond hebben – bij gelijke kwalificaties, kennis en vaardigheden – minder kansen in het werving & selectie proces en minder doorgroeikansen. In dit thema staat centraal wat er nodig is om te zorgen dat mensen met een migratieachtergrond gelijke kansen krijgen op werk.
Sponsor van dit thema is Adnan Tekin, voorzitter van de MBO Raad.
2. Meer kans op eerste baan of stage voor jongeren met een migratieachtergrond
Jongeren met een migratieachtergrond moeten vaker en langer solliciteren om een (passende) stageplek of baan te krijgen. Ook kiezen zij vaker voor studies die minder kansen bieden op de arbeidsmarkt. In dit thema staat centraal wat er nodig is om te zorgen dat jongeren met een migratieachtergrond tot een beter onderbouwde studiekeuze komen. Maar ook wat er nodig is om stage- en arbeidsmarktdiscriminatie voor hen tegen te gaan.
Sponsor van dit thema is Froukje de Jonge, wethouder in Amere.
3. Arbeidstoeleiding
Mensen met een migratieachtergrond zijn oververtegenwoordigd in de bijstand en nieuwkomers ondervinden moeite om duurzaam aan de slag te komen. In dit thema staat centraal wat er nodig is om diegenen in de bijstand of WW naar duurzaam werk te begeleiden.
Kennisagenda
Het verspreiden, stimuleren en het toepassen van effectieve aanpakken staat centraal. Dit doen we door netwerken op te zetten, door kennis toepasbaar te maken voor de uitvoering en het toepassen ervan te stimuleren en door in te zetten op versterking van het vakmanschap van klantmanagers, HR professionals en andere professionals – diegenen die het verschil in de praktijk kunnen maken. De thema’s worden aangevuld met een kennisagenda waarmee we de uitvoering kunnen overzien, waarmee we tot synergie tussen de thema’s kunnen komen en nieuwe inzichten kunnen opdoen.
Bekijk de Werkagenda Verdere Integratie op de Arbeidsmarkt (VIA)
Doen Wat Werkt! in quotes.
'Discriminatie doet iets met wie je bent'
“Ik ken een hooggeplaatst persoon in de financiële sector die een reservering standaard op naam van zijn vrouw doet. Dat doet hij vanwege zijn achternaam, omdat hij anders niet direct met Nederland wordt geassocieerd. Ik denk dan: als het bij hem al zo gaat, hoe gaat dat dan elders in de samenleving? Discriminatie doet iets met wie je bent. Het dwingt je als het ware om een stukje van jezelf thuis te laten. Dat vind ik heel heftig.”
‘Trekkrachten gaan beide kanten op’
“Als twintiger was ik een van de weinige vrouwen in een mannenwereld. Ik vroeg me ook regelmatig af: word ik nu naar voren gehaald omdat ik het enige meisje ben, of sta ik hier vanwege mijn kwaliteiten? De trekkrachten gaan beide kanten op.”
‘Kiezen voor gelijkwaardige kansen’
“We moeten gaan voor gelijkwaardige kansen, in plaats van gelijke kansen. Gelijke kansen betekent dat iedereen dezelfde dobbelsteen krijgt, terwijl je er soms voor moet kiezen dat iemand twee dobbelstenen krijgt.”
‘Ik neem moed mee naar Den Haag’
“We hebben nog veel te doen als het gaat om discriminatie op de arbeidsmarkt. Maar er liggen ook kansen. Ik neem na afloop van deze conferentie moed mee naar Den Haag. Want er zijn veel mensen die dit programma echt willen laten slagen. En die daar graag mee aan de slag gaan. Die enorme toewijding doet me goed.”
Doen Wat Werkt! in quotes.
'Tijd om het gewoon te gaan doen'
“Na ‘Weten Wat Werkt!’ is het nu tijd om te ‘Doen Wat Werkt!’. Bij ‘Weten Wat Werkt!’ hebben we met elkaar onderzocht wat wel en niet nodig is om gelijke kansen op de arbeidsmarkt te creëren voor mensen met een migratieachtergrond. Nu is het tijd om het gewoon te gaan doen. Om te ‘Doen Wat Werkt!’. Want dat is nog steeds hartstikke nodig.”
‘Dit moeten we keren’
“Twintig jaar geleden werkte ik op wat nu de directie samenleving en integratie is. Daar hoorde ik van een leraar die aan kinderen van migranten had gevraagd wat zij later wilden worden. ‘O, niks’, was het antwoord. ‘Want wat ik wil lukt toch niet’. Toen zeiden we al tegen elkaar: dit moeten we keren. En die zorg is niet verdwenen. Want nog steeds blijft diversiteit achter op de werkvloer. Nog steeds doet je achternaam ertoe als jij ergens stage wilt lopen. En dit terwijl de krapte op de arbeidsmarkt juist nieuwe kansen biedt.”
‘Iedereen voelt de urgentie’
“Verhalen vertellen aan elkaar: dat is en blijft ontzettend belangrijk. Want dat is de sleutel naar inzicht in de problemen en dus naar nieuw beleid. Ik ben er trots op dat we met elkaar de Werkagenda VIA hebben gemaakt op basis van wat werkt. Het nieuwe kabinet wil nadrukkelijk investeren in gelijke kansen op de arbeidsmarkt. Daardoor is er sprake van een doorgaande lijn. Iedereen voelt kennelijk de urgentie dat we het nú moeten doen.”
Doen Wat Werkt! in quotes.
‘Ik begon aan mezelf te twijfelen’
“Ik weet nog dat ik gevraagd werd voor een onderzoek. Ik had er de juiste kwaliteiten voor in huis. Maar vervolgens kreeg ik als reactie van een collega: ‘Jij mag vast alleen maar meedoen omdat je een hoofddoekje bent’. Het gevolg was dat ik aan mezelf begon te twijfelen. Kan het dat ik gevraagd ben, alleen maar omdat ze een divers uitziende onderzoeksgroep wilden?”
‘Ook mooie voorbeelden’
“Gelukkig maak ik ook mooie voorbeelden mee. Zo heeft iemand zich bij ons project aangesloten nadat ze op de website een foto van mij met hoofddoek zag. Die persoon zei: 'Ik heb me puur en alleen aangemeld omdat jij ook meedoet'. Ik ben dan blij dat ik al door die zure appel heen heb gebeten; dat geeft dus ruimte aan anderen.”
‘Ik mis een mbo’er aan tafel’
“Ik mis aan dit soort tafels een stoel voor een mbo’er. En als ik morgen minister was zou ik er allereerst voor zorgen dat de overgang van het mbo naar het hbo beter verloopt.”
‘Zoek het oncomfortabele’
“Tips voor overheden en bedrijven? Zoek het oncomfortabele. Ga het gesprek aan met iemand die niet op je lijkt. Ga daarbij de lastige of moeilijke vragen niet uit de weg. Het brengt je dichter bij elkaar. En zo breid je je netwerk uit. Blijf dus in gesprek. Vanuit MSA Nederland hebben wij daar het concept 'Spark the Talk' voor ontwikkeld.”
Doen Wat Werkt! in quotes.
‘Individuele aanpak loont’
“Als ik bij mensen thuiskom die al lang zonder werk zitten, laten ze me soms zes klappers vol afwijzingen zien. Zij hebben de moed volledig opgegeven. En hun vertrouwen is totaal weg. In de overheid, in henzelf én in de arbeidsmarkt. Ik zou komende tijd via de Werkagenda willen aantonen dat een individuele aanpak loont. Daar wil ik veel goede informatie over gaan verzamelen.”
‘Last in, first out’
“Bij de toeleiding naar de arbeidsmarkt wordt vaak gekozen om de mensen met meer kans eerst te begeleiden. Dus mensen die nog maar kort uit het arbeidsproces zijn geraakt. Hier geldt dus ‘last in, first out’. Dit betekent dat mensen met minder kansen nog lager in de rij eindigen.”
‘Systeem zelf veranderen’
“Ik wil af van de pilots- en projectencarrousel; hiermee zoeken we steeds oplossingen buiten het systeem. Terwijl we juist het systeem zelf moeten veranderen. De grote vraag is: wat werkt.”
Doen Wat Werkt! in quotes.
'Gelijkwaardigheid moet er altijd zijn'
“Iemand maakte vandaag de kritische opmerking dat we het niet moeten hebben over gelijkwaardigheid in tijden van krapte. Alsof het alleen in tijden van krapte een belangrijk onderwerp is. Laten we dat dus van elkaar loskoppelen, gaf die persoon aan. Gelijkwaardigheid moet er namelijk altijd zijn. En hij heeft volkomen gelijk.”
‘Ingesleten patronen loslaten’
“Iedereen moet, ongeacht waar hij of zij vandaan komt, dezelfde kansen krijgen. Wij zijn het gewend om onze selectieprocessen op bepaalde manieren te doen; om iemand te kiezen die op ons lijkt. We zullen echt onze ingesleten patronen moeten loslaten en uitstapjes maken om dat objectief en zonder vooroordelen te gaan doen. Dat zullen we systemisch moeten aanpakken, met een goede voorbereiding. En eigenlijk moet je niet objectief selecteren, maar bewust.”
Doen Wat Werkt! in quotes.
‘Ik zeg steeds: ‘ik hoor hier’’
“Iedereen die mij kent weet dat ik altijd heel uitbundig ‘hallo’ zeg, waar ik ook ben. Ik laat graag aan de buitenwereld zien dat ik eloquent ben en goed Nederlands spreek. Om daarmee eigenlijk te zeggen: ik hoor hier. Overal waar ik ga of sta speelt dit micro-mechanisme een rol. Het heeft een grote impact op mijn leven.”
‘Elkaar als gelijkwaardig zien’
“Dat uitbundige groeten, wat ik altijd doe als ik ergens kom, heeft ook voordelen. Zo zeggen vrienden wel eens jaloers tegen mij: ‘Goh, die buschauffeur doet veel aardiger tegen jou dan tegen mij’. Dan antwoord ik: “Dat komt omdat we elkaar als gelijkwaardig zien’.”
Doen Wat Werkt! in quotes.
‘Laat jongeren zelf hun stage kiezen’
“Zonder stageplek geen mbo-diploma. Zorg dus als onderwijsinstelling dat je werkgevers binnenboord houdt, dat er voldoende stage-aanbod is. En laat jongeren zelf hun stage kiezen. Die keuzevrijheid is heel belangrijk, anders haal je het leereffect weg.”
‘Loopbaanoriëntatie moet beter’
“Er wordt keihard gewerkt aan loopbaanoriëntatie, maar het kan en moet echt nog beter. Het is zo belangrijk voor jongeren van 12, 13 en 14 jaar om een idee te krijgen van wat er mogelijk is, met hun talenten. Om zicht te krijgen op hun kansen op de arbeidsmarkt. Docententeams moeten hier beter voor in stelling worden gebracht.”
'Doen Wat Werkt!' in beeld
.
Dit vond ik van ‘Doen Wat Werkt!’
Wat nemen deelnemers aan de werkconferentie 'Doen Wat Werkt!' aan inhoudelijke bagage mee naar huis? Vier bezoekers spreken zich na afloop uit.
Mohamed Derraz, Bureau Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme:
‘Duwtje geven’
“Werkgevers vragen zich af: ‘Hoe maak ik in mijn bedrijf divers en inclusief?’ Mensen binnenhalen is eenvoudig, maar hoe houd je hen vast? Hoe zorg je voor veiligheid? Positieve discriminatie heeft in Nederland een negatieve bijklank. In het buitenland ziet men dit als correctie. Je geeft een duwtje in de goede richting, je corrigeert dat wat rechtvaardig had moeten zijn.”
Saskia Andriessen, zelfstandig onderzoeker:
‘Contacten leggen’
“Inhoudelijk waren het vandaag fantastische bijeenkomsten, geweldig georganiseerd. De sprekers waren goed, de onderwerpen belangrijk en actueel. Ik was hier om contacten te leggen, ontwikkelingen te horen en daar een vervolg aan te geven. Dat is vandaag gelukt en daar ga ik morgen mee verder. Een pluim voor de organisatie. Het programma was qua tijd, ruimte en opeenvolging dik in orde.”
Nathalie Harrems, Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
‘Verschil maken’
“Het was een mooie bijeenkomst. Toen ik binnenliep raakte ik direct in gesprek met onderzoekers uit Groningen. Zij helpen vrouwen uit gesloten gemeenschappen aan werk. Ik bespeurde zoveel energie tijdens ‘Doen Wat Werkt!’. Er is een brede wens om door te gaan. Als wij erin slagen die energie te bundelen en al die mensen aan elkaar te koppelen, dan gaan we langzamerhand verschil maken.”
Samir Achbab, Hogeschool InHolland/Vrije Universiteit:
‘Focussen op netwerken’
“Vanuit mijn migratieachtergrond heb ik persoonlijk veel arbeidsdiscriminatie meegemaakt. Ik ben dan ook blij dat ik via onderzoek nu een actieve rol kan spelen in het agenderen daarvan. Zo ga ik bij het lectoraat Diversiteitsvraagstukken onderzoek doen naar stagediscriminatie. Tijdens de workshop die ik daarover volgde vandaag, is mij de tip bijgebleven dat we ter voorkoming daarvan moeten focussen op netwerken en dat we werkgevers en onderwijs nog meer aan elkaar moeten koppelen.”
Tijdens de werkconferentie ‘Doen Wat Werkt!’ vonden ook nog twaalf deelsessies plaats. In drie volgende edities gaan wij de inhoudelijke hoogtepunten van die deelsessies uitlichten.
Deze swipezines gaan online op:
2 juni
9 juni
16 juni
