Basiskwaliteit Natuur

Wat is basis­kwaliteit natuur?

Vogelbescherming pleit voor een Basiskwaliteit Natuur: een minimum niveau waar onze omgeving aan zou moeten voldoen om deze leefbaar te houden voor natuur en mens.

Basiskwaliteit Natuur: 6 hoofd­land­schappen, 71 domeinen

'Basiskwaliteit Natuur, vogels in hun domein' is een boek van tweeënhalve kilogram. Het beoogt de nieuwe standaard te worden voor landschapsbescherming door heel Nederland. Maar hoe kwam het tot stand? Robert Kwak en Jip Louwe Kooijmans van Vogel­bescher­ming Nederland over hun inspiratiebron en aanpak bij het samen­stellen van deze pil.

Robert Kwak, programmamanager Basiskwaliteit Natuur bij Vogelbescherming:
“Luuk Tinbergen heeft al in 1941 een onderzoek gepresenteerd naar de biotoopkeuze van Nederlandse broedvogels. Hij inventariseerde broedvogels in bospercelen van steeds tien hectare. Jip en ik waren daar beiden door geïnspireerd en wilden er ook iets mee. Er is veel veldwerk gedaan van 2013 tot 2015 ten behoeve van de Vogelatlas van Sovon Vogelonderzoek Nederland. Het gaat in Basiskwaliteit Natuur niet alleen over broedvogels, maar ook over wintervogels. Maar hoe beschrijf je nu waar vogels zitten? Dan begin je bij actueel grondgebruik. We onderscheiden zes hoofdlandschappen: duin en kust, zoetwater en moeras, heide en hoogveen, bos, boerenland en stad. Ja, stad is tegenwoordig ook een landschap. Met tekeningen hebben we aangegeven welke vogels je tegen zou moeten komen in een landschap. En hoeveel. Ook zijn er gele pagina’s toegevoegd. Daar zie je waarom bepaalde vogels het moeilijk hebben en wat we daaraan kunnen doen. Bijvoorbeeld door het landschap anders in te richten.”

Jip Louwe Kooijmans, teamhoofd Stad bij Vogelbescherming:
“Het Nederlandse landschap is uniek versnipperd. Dat begint bij de Midden-Europese bossen in Limburg tot aan de wadplaten in het noorden en de delta in het westen. Op basis van bodem, reliëf en cultuurhistorie zijn we binnen de zes hoofdlandschappen gekomen tot 71 domeinen. Op veel plekken gaat het niet goed, maar er zijn binnen elk domein voorbeelden te noemen waar het wél goed gaat met de Basiskwaliteit Natuur. Waar mensen het goede doen. Waar duurzaam landgebruik is. We weten dus voor heel Nederland hoe het moet. We proberen de nadruk te leggen op voorwaarden om te komen tot die Basiskwaliteit. Een kruidenrijke graskant, waar je je kind heen kunt sturen om een bosje bloemen te plukken. 

Bijna iedereen voelt dat het hier en daar wel beter kan. Het is bedoeld als referentie en inspiratie, zodat overheden – landelijk, regionaal en lokaal – het kunnen gebruiken bij het van een omgevingsvisie. Ideaal zou zijn als Basiskwaliteit Natuur in het nieuwe regeerakkoord komt.”

Zo werk je samen aan Basiskwaliteit Natuur

Camilla Dreef, ambassadeur van Vogelbescherming Nederland, gaat op onderzoek uit in Oost-Gelderland. Hoe staat het daar met de Basiskwaliteit Natuur? En hoe werken gemeenten samen met vele partijen en Vogelbescherming aan het verbeteren ervan?

Basiskwaliteit Natuur in een oogopslag

Basiskwaliteit Natuur kort toegelicht én handvatten om er mee aan de slag te gaan. Een infographic voor bestuurders, ambtenaren en burgers.

Daarom is basiskwaliteit natuur belangrijk!

Wat is Basiskwaliteit Natuur en waarom is het belangrijk? Dat vertellen directeur Fred Wouters van Vogelbescherming Nederland, Louise Vet, emeritus hoogleraar Evolutionaire Ecologie, Tjeerd de Groot, Tweedekamerlid van D66 en Alex Datema, voorzitter van BoerenNatuur.

Uitdaging in Brussel, vraag in Nederland

“Deze conferentie over Basiskwaliteit Natuur gaat terecht niet alleen over biodiversiteit en het beschermen van natuur, maar het gaat over iets belangrijkers erachter: de Basiskwaliteit van álle natuur, ook buiten de natuurgebieden. Dan gaat het ook om beleid dat Europa maakt als het gaat om luchtkwaliteit. Of het gemeenschappelijk landbouwbeleid. Hoe zorgen we ervoor dat die Basiskwaliteit van de natuur beter wordt? Die uitdaging hebben we in Brussel. Dat wordt dus ook besproken bij landbouwsubsidies: hoe gaan we die besteden? Er ligt ook een vraag bij Nederland: hoe gaat Nederland straks die landbouwsubsidies invullen, zodat die Basiskwaliteit Natuur beter wordt? Dat zijn discussies die in Europa spelen en die Nederland moet invullen. Op alle niveaus: landelijk, provinciaal en gemeentelijk.”